ضمانت نامه بانکی چیست | کاربرد انواع ضمانت نامه های بانکی

اگر نمی دانید ضمانت نامه بانکی چیست حتما این مقاله را تا انتها بخوانید.  در ای مقاله تخصصی به علاوه بر کاربرد انواع ضمانت نامه های بانکی، به شرایط دریافت ضمانت نامه بانکی نیز اشاره خواهیم کرد.

اگر به هر دلیلی با مشکلات حقوقی بانکی مواجه هستید، همین حالا از مشاوره تلفنی رایگان، بهترین وکیل بانکی تهران استفاده کنید.

در ادامه با ما همراه باشید تا بصورت جامع در مورد ضمانت نامه بانکی صحبت کنیم.

ضمانت نامه بانکی

ارائه ضمانت نامه بانکی به افراد مختلف، یکی از خدمات مهم بانک‌ ها به مشتریان در راستای تسهیل معاملات در جامعه است.

بانک‌ها با ارائه ضمانت نامه های بانکی علاوه بر کسب سود، مبادلات اقتصادی را تسهیل و به رشد اقتصادی یک جامعه کمک می‌کنند.

با توجه به سوده بودن دو طرفه این نوع خدمات، می‌توان گفت اغلب بانک ‌ها با توجه ویژه و ارائه خدمات خاص تر، در بخش ضمانت نامه های بانکی ورود کرده و سهم مناسبی از بازار صدور ضمانت نامه را به خود اختصاص می دهند. اما ضمانت نامه بانکی چیست ؟

پیشنهاد ویژه: یکی از مهمترین کارهای شما قبل از قراردادی اطلاع از شرایط حقوقی قرار داد است. برای مشاوره تنظیم قرارداد های حقوقی با ما تماس بگیرید.

ضمانت نامه بانکی چست

ضمانت نامه بانکی یک قرارداد و سند ضمانت است که به درخواست مشتری با بانک منعقد می شود.

مشتری و درخواست کننده ضمانت نامه بانکی معمولا کارآفرین و یا از صاحبان پروژه های کلان و یا دولت است.

بانک با قبول قرارداد و ارائه ضمانت نامه بانکی خود، ضامن مشتری در قرارداد های مرتبط به این ضمانت نامه خواهد بود.

در این نوع قرارداد، بانک ضمانت می کند که در صورتی که مشتری تعهدات خود را که در ضمانت نامه مطرح شده است، در وقت مقرر نپردازد، درصورت درخواست و اعلام ذی نفع مبلغ قید شده در ضمانتنامه بانکی را پرداخت می کند.

منظور از مشتری در متون حقوقی، همان مضمون عنه یا کسی که به بدهی او ضمانت شده است.

منظور از ذینفع در متون حقوقی، همان مضومن له یا کسی که ضمانت به نفع او شده است. مثل سازمانی که درخواست ضمانت نامه کرده است.

با توجه به آنچه گفته شد، اهمیت ضمانت نامه بانکی و تعهداتش مربوط به آن برای بانک بسیار زیاد است و دقت در صدور ضمانت نامه و اعتبارسنجی مشتری از پیش نیاز‌های مهم صدور ضمانت نامه بانکی است.

پیشنهاد مطالعه: حال که با ضمانت نامه بانکی آشنا شدید، حتما مقاله شرایط ابطال ضمانت نامه بانکی را نیز کامل مطالعه کنید. چرا که بیشتر اختلافات دادگاهی در مورد این موضوع است.

عقد ضمان

در اینجا و قبل از بیان شرایط صدور ضمانت نامه بانکی خوب است در مورد عقد ضمان هم بدانید.

عقد ضمان، مطابق با ماده ۶۸۴ قانون مدنی عبارت است از اینکه، شخصی، مالی را که بر ذمه دیگری است به عهده بگیرد. مطابق با همین ماده، بانک با صدور ضمانتنامه بانکی تعهد می‌کند درصورتیکه متعهد ضمانتخواه یا مضون همه تعهدات پیش بینی شده موضوع ضمانتنامه را در مواعد معین پرداخت کند.

شرایط صدور ضمانت نامه بانکی

نقطه شروع برای صدور ضمانت نامه بانکی، درخواست و دستور مشتری بانک است که او را ضمانت خواه یا مضمون عنه گویند و مبنای آن قراردادی است که قبلا بین ضمانت خواه و ذی نفع ضمانت نامه منعقد شده است.

برای صدور ضمانت نامه‌ های مختلف، بانک‌ ها براساس توان پرداخت متقاضی ضمانت نامه ای درخور دریافت می‌کنند که به شرح زیر است:

• وجه نقد
• طلا
• اسناد خزانه یا اوراق قرضه‌ دولتی و اوراق مشارکت منتشر شده بر اساس مجوز بانک مرکزی
• سپرده‌ سرمایه گذاری مدت‌ دار یا حساب‌های پس‌انداز قرض الحسنه نزد بانک.
• گواهی‌ های سپرده ‌های سرمایه گذاری مدت ‌دار یا اوراق قرض الحسنه یا حساب‌های ارزی یا حساب سرمایه گذاری مدت ‌دار متقاضی نزد سایر بانک ‌ها.
• تضمین بانک ‌ها یا موسسات اعتباری غیربانکی معتبر خارجی.
•  سفته با ضمانت قابل‌قبول
• اموال غیرمنقول
• برگ وثیقه ‌ی انبار‌های عمومی مربوط به کالا
• سهام شرکت ‌هایی که در بورس پذیرفته ‌شده باشند
• کشتی و هواپیما

در بیشتر مواقع متناسب با درخواست ضمانت نامه بانیک، یک یا ترکیبی از وثیقه های بال از مشتری گرفته می‌شود.

فراموش نکنید که، ضمانت نامه‌ های بانکی اگرچه بر پایه‌ عقد ضمان و پذیرش پرداخت بدهی بدهکار استوار هستند، اما در واقع اسنادی هستند که پشتوانه‌ مالی آن ‌ها را متقاضی ضمانت نامه تامین می‌کند.

پیشنهاد مطالعه: یکی از تسهیلات بانکی قرارداد مشارکت مدنی است. برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد حتما مقاله قرارداد مشارکت مدنی بانک چیست را مطالعه کنید.

مندرجات ضمانت نامه بانکی

مندرجات ضمانتنامه بانکی باید به شرح زیر و بصورت طور کامل باشد تا ضمانت نامه عملا اعتبار داشته باشد.

• مشخصات و نشانی مشتری و ذینفع ( کسی که بانک به نفع او ضمانت می کند )
• نام موسسه اعتباری و مشخصات شعبه صادر کننده ضمانت نامه بانکی
• شماره، و موضوع رابطه پایه که ضمانت‌نامه بر اساس آن صادر می‌شود.
• وجه ضمان نامه یا وجه الضمان به حروف و به عدد
• تاریخ صدور ضمانت نامه
• تاریخ اتمام اعتبار ضمانت نامه
• رویدادی که باعث اتمام اعتبار ضمانتنامه بانکی می شود
• تمبر مالیاتی

با وجود مندرجات فوق ضمانت نامه بانکی می بایست در سامانه سپام ثبت و شماره مروبطه برای ضمانت نامه اخذ گردد.

ارکان ضمانت نامه ها

ضمانتنامه های بانکی از 6 رکن زیر تشکل می شوند.

متفاضی = ضمانت خواه یا مضمون عنه یا مدیون اصلی

ذینفع = ضمانت گیر یا مضمون له

مبلغ ضمانت نامه =وجه الضمان

ضامن = بانک (صادر کننده ضمانت نامه/تضمین کننده مضمون عنه)

سررسید = تاریخ انقضای ضمانت نامه

موضوع ضمانت نامه = عنوان برگه ضمانت نامه / تضمین پرداخت وجه معین به مضمون له.

نحوه محاسبه کارمزد ضمانتنامه بانکی

از آنجایکه روز صدور ضمانت نامه و روز سررسید ضمانت نامه (بر خلاف محاسبه سود تسهیلات که فقط روز پرداخت یا روز سررسید اعمال می شود) هر دو روز در نظر گرفته می شود لذا در محاسبه، مدت به روز بعلاوه یک می شود.

نرخ کارمزد در زمان تمدید ضمانت نامه معادل نرخ کارمزد زمان صدور است ولی مدت به روز بعلاوه یک نمی شود زیرا روز سررسید قبلا در محاسبه کارمزد صدور ضمانت نامه لحاظ شده است.

حداکثر مدت ضمانت نامه یک سال شمسی است.

کارمزد صدور ضمانت نامه نقدی مقطوع 500،000 ریال است

تقلیل کارمز ضمانت نامه بانکی

کارمزد اخذ شده در هنگام صدور نسبت به مابه التفاوت مبلغ برای مدت باقی مانده پس از كسر یک ماه محاسبه و مسترد می گردد. در هر حال حداقل مبلغ كارمزد صدور ضمانت نامه ( 500،000 ريال) غیر قابل برگشت می باشد.

ابطال ضمانت نامه قبل از سررسید

كارمزد اخذ شده در هنگام صدور نسبت به مابه التفاوت مبلغ برای مدت باقیمانده پس از كسر یک ماه محاسبه و مسترد می گردد. در هر حال حداقل مبلغ كارمزد صدور ضمانت نامه (500،000 ريال) غیر قابل برگشت می باشد.

پیشنهاد مطالعه: اگر برای ابطال ضمانت نامه بانکی نیاز به یک وکیل بانکی دارید حتما مقاله ابطال ضمانت نامه بانکی را مطالعه کنید.

فرمول محاسبه کارمزد ضمانت نامه بانکی

کارمزد ضمانت نامه = ( 365 * 100) / ( ( مدت به روز ) * نرخ وثیقه * ( مبلغ سپرده نقدی – مبلغ ضمانت نامه)

انواع ضمانت نامه بانکی

در ادامه به معرفی برخی از انواع ضمانت نامه های بانکی خواهیم پرداخت.

ضمانت نامه مناقصه یا مزایده

ضمانت نامه‌ های مناقصه یا مزایده، یکی از انواع ضمانت نامه‌ بانکی هستند که سازمان ‌ها و مؤسسات دولتی برای خرید و فروش کالاهای خود می توانند از آن استفاده کنند.

هر یک از شرکت‌ کنندگان در مناقصه یا مزایده به ‌همراه پیشنهاد خود برای خرید یا فروش کالا، ضمانت نامه‌ای به نهاد برگزارکننده‌ مناقصه یا مزایده ارائه می‌کنند. با این قانون که اگر فرد در مناقصه یا مزایده برنده شد، و به هر دلیلی انصراف داد، برگزار کننده مناقصه یا مزایده بتواند خسارت خود را با اجرای ضمانت نامه بانکی رفع کند.

پیشنهاد مطالعه: اگر در مورد مزایده اطلاعی ندارید حتما مقاله مزایده چیست را کامل مطالعه کنید تا با انواع مزایده و تشریفات مزایده آشنا شوید.

ضمانت نامه تعهد پرداخت

ضمانت نامه بانکی تعهد پرداخت،‌ به‌ منظور انجام  و قبول پرداخت دیونی در سررسید معین، از طرف بانک صادر می ‌شود.

ضمانت نامه گمرکی

ضمانت نامه گمرکی برای بیشتر برای پراخت نقدی حقوق گمرکی در حین واردات صاد می گردد.

در این نوع ضمانت نامه بانکی، هنگامی که کالایی وارد می‌شود، درصورتی ‌که وارد کننده نتواند حقوق گمرکی را نقدا پرداخت کند، ضمانتنامه ‌هایی را با سررسید‌ معین نزد گمرک می‌سپارد.

ارگر مشتری نتواند در سرسید ‌های معین مبالغ ضمانت نامه را پرداخت کند، مشمول جریمه‌ تاخیر تادیه می‌شود.

ضمانت نامه‌ های پیمان

این نوع ضمان نامه بانکی بیشتر برای شرکت در پیمانکاری های دولتی و بزرگ استفاده می گردد. قرارداد هایی که دولت به ‌عنوان کارفرما اجرای پروژه ‌های عمرانی و تولیدی را به‌ عهده پیمانکاران می‌گذارد.

ضمانت نامه حسن انجام تعهد

ضمانت نامه حسن انجام تعهد، غالبا برای حسن انجام تعهدات ناشی از امضا پیمان اخذ می‌شود. این ضمانت نامه صادر می‌شود تا حسن انجام تعهدات در موعد مقرر را ضمانت کند.

ضمانت نامه حسن انجام کار

بعد از پایان عملیات و انجام پروژه، کارفرما از پیمانکار ضمانت نامه ‌ای می‌گیرد که صحت انجام عملیات و سلامت اجرای پروژه را تضمین می‌کند. این ضمانت نامه، ضمانت نامه حسن انجام کار نامیده می‌شود.

ضمانت نامه پیش پرداخت

ضمانت نامه پیش پرداخت نیز بیشتر به قرارداد های پیمانی مربوط می گردد.

معمولا بعد از امضای پیمان و قبول شرایط آن توسط پیمانکار، کارفرما جهت تجهیز کارگاه یا تکمیل لوازم موردنیاز جهت عملیات درصدی از مبلغ مقرر شده میان طرفین را به پیمانکار پرداخت می‌کند و در مقابل ضمانت نامه ‌ای با این عنوان از پیمانکار می‌گیرد.

ضمانت نامه استرداد کسور وجه الضمان

کارفرما برای تضمین حسن انجام کار، مبلغی را از پیمانکار دریافت می‌کند. این مبلغ ده درصد از صورت‌وضعیت‌های پیمانکار است. این مبالغ در حسابی نزد کارفرما نگهداری می‌شود.